İŞ HUKUKU UYUŞMAZLIKLARINDA ARABULUCULUĞUN ÖNEMİ VE SÜRECİ

İş hukuku uyuşmazlıkları, işçi ve işveren arasında sıkça karşılaşılan anlaşmazlıkları ve çıkar çatışmalarını ifade eder. Bu tür uyuşmazlıklar, zaman ve maliyet açısından önemli zorluklar yaratabilir, Mahkeme süreçleri uzun ve maliyetli olabilir. Ancak, Türkiye’de 2013 yılında yürürlüğe giren Arabuluculuk Kanunu ile iş hukuku uyuşmazlıklarının çözümü için alternatif bir yöntem sunulmuştur: Arabuluculuk. Arabuluculuk, her ne kadar iş hukuku alanında 2018 yılından itibaren zorunlu( dava şartı ) hale gelmiş olsa da, hala birçok işçi ve işverenin bu süreci ne zaman ve nasıl kullanacağı konusunda net bilgiye sahip olmadığı bir alan olarak kalmaktadır. Arabuluculuk, hem işçilerin hem de işverenlerin hızlı, etkili ve düşük maliyetle çözüm bulmalarını sağlar. Bu makalede, iş hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuğun ne olduğu, arabulucunun rolü, özellikleri, kimlerin arabulucu olabileceği, arabuluculuk sürecinin nasıl işlediği ve iş hukuku alanında hangi uyuşmazlıklarda dava şartı olarak arabuluculuk yapılması gerektiği gibi sorulara detaylı cevaplar verilecektir.

Arabuluculuk, tarafların arasında anlaşmazlık ve uyuşmazlık bulunan bir konuda, bağımsız ve tarafsız bir arabulucu yardımıyla müzakere ettikleri ve uyuşmazlığa çözüm bulunmaya çalışılan bir alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Arabulucu, tarafsız bir üçüncü kişi olarak, anlaşmazlık yaşayan tarafların birbirleriyle daha verimli ve etkili bir şekilde iletişim kurmalarını sağlayarak,  tarafların çıkarlarını gözeterek ortak bir çözüm bulmalarına yardımcı olur. İş hukukunda arabuluculuk, işçi ile işveren arasındaki anlaşmazlıkların mahkeme sürecine gitmeden, daha verimli, hızlı ve daha düşük maliyetle çözüme kavuşturulmasını sağlar.

Arabuluculuk, ihtiyari(gönüllü) ya da zorunlu (dava şartı) olabilir. Türkiye’de iş hukuku uyuşmazlıklarında 2018 yılından itibaren belirli uyuşmazlıklarda zorunlu arabuluculuk uygulanmaya başlanmıştır.

Arabulucu, tarafsız ve bağımsız bir şekilde uyuşmazlıkları çözmeye çalışan, hukuk fakültesinden mezun, mesleğinde en az 5 yıl kıdeme sahip, arabuluculuk eğitimi almış, gerekli sınavları geçmiş ve sertifikalandırılmış bir profesyoneldir. Arabulucular, tarafların menfaatlerini dengeleyerek, onları çözüm bulma konusunda yönlendirir, ancak herhangi bir tarafı desteklemez. Bu süreçte arabulucu, taraflara hukuki tavsiyelerde bulunmaz; yalnızca çözüm yollarını gösterir ve tarafları yönlendirir. Türkiye’de iş hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk yapacak kişilerin Adalet Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş ve uzmanlaşmış olması gerekmektedir.

Arabulucular, çözüm odaklı bir yaklaşım sergileyerek, taraflar arasında güven oluşturur ve her iki tarafın da çıkarlarını göz önünde bulundurarak çözüm önerileri sunar. Arabulucunun rolü, tarafların uzlaşmasını sağlamak, çözüm önerileri sunmak ve müzakerelere yardımcı olmaktır.

Arabulucular, etkili bir çözüm süreci için belirli özelliklere sahip olmalıdır. İşte başarılı bir arabulucunun sahip olması gereken temel özellikler:

1.Tarafsızlık ve Bağımsızlık: Arabulucu, taraflardan birine taraf olmamalıdır. Her iki tarafın çıkarlarını eşit derecede gözetmeli ve tamamen bağımsız bir yaklaşım sergilemelidir.

2.İletişim Becerileri: Arabulucu, taraflar arasında etkili bir iletişim kurabilmeli, dinleme ve anlama yeteneğine sahip olmalıdır. Aynı zamanda, karmaşık hukuki kavramları basit bir şekilde açıklayabilmeli ve tarafların görüşlerini açıkça ifade etmelerine yardımcı olmalıdır.

3.Empati: Arabulucunun, tarafların duygusal durumlarını anlaması ve bu duygusal yükü dikkate alarak tarafları yönlendirmesi önemlidir.

4.Problem Çözme Yeteneği: Arabulucu, yaratıcı çözümler üretebilmeli ve tarafların çıkarlarını gözeterek en uygun çözüm yollarını bulmalıdır.

5.Gizlilik: Arabulucu, arabuluculuk sürecindeki tüm bilgileri gizli tutmalı ve yalnızca tarafların rızasıyla bu bilgileri paylaşmalıdır.

Arabuluculuk sürecinde müzakere, tarafların anlaşmazlıklarını çözmek için kullandıkları bir tekniktir. İşte arabuluculukta kullanılan bazı müzakere yöntemleri:

1.İşbirlikçi Müzakere (Win-Win): Bu yöntemde, taraflar karşılıklı fayda sağlayacak bir çözüm bulmaya odaklanır. Her iki taraf da kazanacak bir çözüm arar.

2.Baskı Yaparak Müzakere: Bir taraf, diğerini ikna etmek için çeşitli baskılar kullanabilir. Ancak bu yöntem, genellikle uzun vadede ilişkilerde zedelenmelere yol açabilir.

3.Yaratıcı Müzakere: Taraflar, klasik çözümler yerine yaratıcı ve esnek çözüm yolları arar. Bu yöntem, daha az geleneksel ancak her iki taraf için de tatmin edici çözümler üretebilir.

4.İhtiyaç Temelli Müzakere: Bu yaklaşımda, taraflar sadece çözüm aramakla kalmaz, aynı zamanda her iki tarafın ihtiyaçlarını ve beklentilerini anlamaya çalışır.

Türkiye’de iş hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk uygulaması, 6325 sayılı Arabuluculuk Kanunu ile 2013 yılında yürürlüğe girmiştir. Ancak, iş hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk uygulaması 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren zorunlu yani dava şartı hale getirilmiştir. Bu tarihten itibaren, işçi ile işveren arasındaki belirli uyuşmazlıklar, mahkemeye başvurulmadan önce arabuluculuk sürecine tabi tutulmaktadır. Bu tarih, iş hukukunda önemli bir dönüm noktasıdır. Çünkü işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlıkların mahkemeye taşınmadan önce çözülmesi, hem yargı sistemini rahatlatmakta hem de taraflar arasında uzun süren davaların önüne geçmektedir.

İş hukukunda zorunlu arabuluculuk, işçi alacakları, tazminat(kıdem, ihbar vb.) davaları, iş güvencesi, işe iade davaları gibi önemli uyuşmazlıkları kapsamaktadır.

İş hukuku uyuşmazlıklarında dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulması gereken durumlar, 2018 yılında yapılan düzenlemeyle belirlenmiştir. Zorunlu arabuluculuk kapsamında olan bazı uyuşmazlıklar şunlardır:

•Kıdem ve ihbar tazminatları: İşçi ile işveren arasındaki kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı talepleri.

•Fazla mesai ücretleri: Çalışanların fazla mesai talepleri.

•İş güvencesi: İşten çıkarılma ve işe iade davaları.

 İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle, İş Mahkemeleri Kanunu hükümleri uyarınca arabulucuya başvurmak zorundadır. Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamaması hâlinde, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren, iki hafta içinde iş mahkemesinde dava açılabilir. (İş Kanunu M.20)

•Alacak davaları: İşçi alacakları, ücret ve diğer ödemelerle ilgili uyuşmazlıklar.

İhtiyari arabuluculuk, tarafların kendi isteğiyle başvurdukları bir süreçtir. Ancak, iş hukuku uyuşmazlıklarında zorunlu arabuluculuğa tabi olmayan bazı konular, ahlaka ve kamu düzenine aykırı olmadığı müddetçe yine de ihtiyari arabuluculuk yoluyla çözülebilir. Örneğin, iş kazası halinde tazminat talepleri veya iş yerindeki çalışma koşulları ile ilgili anlaşmazlıklar, tarafların karşılıklı rızasıyla arabuluculuk yoluyla çözülebilir. İhtiyari arabuluculukta ahlaka ve kamu düzenine aykırı olmadığı müddetçe herhangi bir sınırlama bulunmamakla birlikte, tarafların anlaşmazlıkları çözme istekliliği büyük önem taşır.

İş hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk, hem işçi hem de işveren açısından pek çok fayda sunar:

1.Zaman Tasarrufu: Mahkeme süreçleri uzun sürebilirken, arabuluculuk süreci genellikle daha kısa bir süre içinde sonuçlanır.

2.Düşük Maliyet: Mahkeme masrafları ve avukat ücretleri yerine, arabuluculuk daha ekonomik bir çözüm sunar.

3.Gizlilik: Arabuluculuk süreci gizli tutulur, bu da tarafların ticari ve kişisel itibarlarını korur.

4.Esneklik: Arabuluculuk süreci, tarafların daha esnek bir çözüm bulmalarına olanak tanır. Mahkemede ise yasal sınırlar daha katıdır.

5.İlişkilerin Korunması: İş ilişkilerinin bozulmasını önler, çünkü taraflar genellikle daha az gergin bir ortamda çözüm arar.

İş hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk, tarafların daha hızlı, düşük maliyetli ve etkin bir çözüm bulmalarına yardımcı olan önemli bir yöntemdir. İşçi ve işveren arasındaki ilişkilerin korunması, anlaşmazlıkların hızlı bir şekilde çözülmesi açısından büyük avantajlar sunar. Türkiye’de arabuluculuk, özellikle 2018 yılından sonra zorunlu hale gelerek, iş hukuku uyuşmazlıklarında daha yaygın bir çözüm yöntemi haline gelmiştir. Hem işçi hem de işverenler için arabuluculuk, anlaşmazlıkları çözmenin en etkili yollarından biridir.

İş hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk, hem işçi hem de işveren açısından büyük faydalar sağlayan etkili bir çözüm yoludur. Hem zaman hem de maliyet açısından avantajlar sunan bu süreç, iş ilişkilerini bozmadan çözüm arayan taraflar için ideal bir seçenektir. Türkiye’de arabuluculuk, iş hukuku alanında önemli bir yeri olan, taraflar arasında hızlı ve etkili çözümler sunan bir araç haline gelmiştir.

İş hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk, her iki tarafın da daha sağlıklı bir iletişim kurmasına ve kalıcı çözümler üretmesine olanak tanır. Hem işçilerin hem de işverenlerin bu süreci kullanarak daha verimli ve sürdürülebilir bir çözüm bulmaları, uzun vadede iş ortamında daha olumlu sonuçlar doğuracak ve çalışma barışına katkı sunacaktır.

Turgut Hukuk ve Danışmanlık olarak, İzmir’deki iş hukuku uyuşmazlıklarında uzmanlaşmış bir arabuluculuk kadrosuna sahibiz. İşçi ve işveren arasındaki anlaşmazlıkların çözülmesinde tarafsız bir yaklaşım sergileyerek, en hızlı ve en etkili çözümü sunmayı hedefliyoruz. Arabuluculuk hizmetimizle, tarafların hem zaman hem de maliyet açısından avantaj elde etmelerini sağlıyoruz. İş hukuku uyuşmazlıklarında bizden alacağınız hizmetle, anlaşmazlıklarınızı mahkeme sürecine girmeden çözebilirsiniz.

İş hukuku uyuşmazlıklarında çözüm arayan taraflar için doğru arabulucu seçimi, sürecin verimliliği ve başarısı açısından son derece önemlidir. Turgut Hukuk ve Danışmanlık olarak, arabuluculuk alanında uzman ve deneyimli bir ekip ile tarafsız, gizlilik ilkesine dayalı, çözüm odaklı hizmet sunuyoruz. İşte tarafların bizi tercih etme sebeplerinden bazıları:

1.Uzmanlık ve Deneyim: Turgut Hukuk ve Danışmanlık, yıllardır iş hukuku alanında derinlemesine bilgiye sahip ve başarılı arabuluculuk süreçleri yönetmiş bir ekibe sahiptir. Bu deneyim, çözüm odaklı yaklaşımımızı güçlendirir.

2.Tarafsızlık ve Gizlilik: Arabuluculuk sürecinde tarafsızlık ve gizlilik ilkelerine son derece bağlıyız. Taraflar, her iki tarafın da çıkarlarını gözeterek güvenli bir ortamda anlaşmazlıklarını çözebilirler.

3.Zaman ve Maliyet Tasarrufu: Süreçlerin hızlı ve etkin şekilde yönetilmesi, tarafların hem zaman hem de maliyet açısından tasarruf sağlamasına yardımcı olur. Mahkeme süreçlerinden çok daha hızlı sonuç alabilirsiniz.

4.Yüksek Başarı Oranı: Arabuluculuk süreçlerinde yüksek başarı oranına sahibiz. Çoğu uyuşmazlık, tarafların ihtiyaçlarını anlamak ve her iki tarafı tatmin edici bir çözüm önerisi(yasal koşullar imkan verdiği ölçüde) sunmak suretiyle çözülmektedir.

5.Esnek Çözüm Yöntemleri: Tarafların çıkarlarını en iyi şekilde koruyacak esnek ve yaratıcı çözüm yöntemleri sunuyoruz. İş hukuku uyuşmazlıklarında çözüm odaklı yaklaşımımızla, tarafların uzlaşmasını kolaylaştırıyoruz.

Tüm bu nedenlerle, İzmir, Bornova, Bayraklı, Karşıyaka, Manisa ve Aydın bölgesindeki iş hukuku uyuşmazlıklarında çözüm arayan taraflar, Turgut Hukuk ve Danışmanlık’ı tercih ederek, profesyonel, güvenilir ve hızlı bir çözüm sürecinden faydalanabilirler.

İzmir’de iş hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk hizmeti almak veya daha fazla bilgi edinmek için bize ulaşabilirsiniz. İhtiyari ve zorunlu arabuluculuk süreçlerinde deneyimli ekibimizle yanınızdayız.

•Telefon: +90 553 911 47 54

•E-posta: turguthukukdanismanlik@gmail.com